Verklarende woordenlijst
Table of Contents

A

Anamnese
Wat een patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis van zijn ziekte kan vertellen.

acuut
(medisch, van ziekten, aandoeningen) plotseling opkomend, met een snel verloop en hevige verschijnselen

Autisme spectrum
Verzamelwoord voor autisme en alle ontwikkelingsstoornissen die een vorm zijn of verwant zijn aan autisme.

Aplasie
het niet tot ontwikkeling komen van een orgaan of lichaamsdeel

Antenatale
voor de geboorte

Aqueductstenose
vernauwing van de aqueductus: aangeboren, door ontsteking of door een gezwel

B

Basale gangliën
Basale kernen vormen een ringvormige structuur in de grote hersenen. Zij zijn een groep hersenstructuren rondom de thalamus die betrokken zijn bij de controle van bewegingen. Zij vormen samen een regelsysteem dat er voor zorgt dat bepaalde bewegingen makkelijker verloen en anderen worden onderdrukt. Ook zijn zij betrokken bij bepaalde cognitieve en emotionele functies.

Borderline
1) op de grens van. 2) ~persoonlijkheid (psych.)

Bicarbonaat
zuur zout van koolzuur, bv. Zuiveringszout

C

Cervicale
alles tot de hals of de nek behorend

Chromosomaal
Met betrekking tot de chromosomen.

Chromosoom
Staafachtig lichaampje in de celkern dat drager van erfelijke eigenschappen is.

Coeliakie
Een ongeneeslijke stofwisselingsziekte die veroorzaakt wordt door een glutenintolerantie.

Cognitieve gedragstherapie
Gedragstherapie die gebruik maakt van inzichten uit de cognitieve psychologie en ervan uitgaat dat het disfunctioneren van de patiënt (mede) voortkomt uit onjuiste, irrationele veronderstellingen over de werkelijkheid.

Communicatieproblematiek
Problemen in de communicatie

Communicatiesystemen
taalmiddelen; Het specifieke, geïntegreerde samenstel van communicatievormen, -methoden of -hulpmiddelen, gebruikt om communicatieve doelen van mensen met een handicap te verwezenlijken.

Creatinine
afbraakproduct van spiereiwitten

chronisch
(van ziekten of ziekteprocessen) een langzaam verloop hebbend

Cranium bifidum
letterlijk spina bifida

Cyste
(medisch) gezwel, met etter gevuld

D

Décubitus
stukgaan van de huid doordat de doorbloeding belemmerd wordt door druk van buitenaf

Diabètes mellites
Ziekte waarbij de regeling van het bloedsuikergehalte verstoord is, meestal door een tekort aan het hormoon insuline (Suikerziekte).

Differentiaaldiagnose
Diagnose waarbij uit sterk verwante alternatieven gekozen moet worden.

Dimple
kuiltje

DSM-IV
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: een Amerikaans handboek voor diagnose en statistiek van psychische aandoeningen.

Dysgenesie
Ontwikkeling met genetische afwijkingen/tekortkomingen.

Dyspraxie
Een beperking in het vermogen om gericht handelingen uit te voeren.

Deficiëntie
het tekortschieten

Dialyse
tot de dood leidend verval van krachten

Dysplasie
abnormale ontwikkeling

E

Echolalie
Papegaaien-spraak: het nazeggen van woorden en zinnen.

Echopraxie
Het nadoen van gebaren of bewegingen.

Emotionele instabiliteit
Grote vatbaarheid voor emotionele reacties, onvastheid.

Etiologie
Onderdeel van de pathologie dat zich bezighoudt met de oorzaken van ziekten.

Evening-up
Lichaamssensaties die symmetrisch moeten zijn.

Exacerbatie
Een plotse verergering van een ziekte.

F

G

Gen
Ons erfelijk materiaal die ervoor zorgt dat we allemaal van elkaar verschillen, het bevat erfelijk materiaal van beide ouders.

H

Handstereotypieën
Vaak voorkomende handelingen met de handen.

Hypertensie
verhoogde bloeddruk

Hematurie
(medisch) aanwezigheid van bloed in de urine

I

Idioom
Een uitdrukking waarbij de feitelijke betekenis (wat je bedoelt) verschilt van de letterlijke woorden verschilt.

innervatie
zenuwwerking (voorziening met zenuwen)

insufficiëntie
het tekortschieten in functie (vooral in verband met organen van het lichaam)

Incidentie
frequentie waarmee iets zich voordoet, m.n. frequentie waarmee een bep. ziektegeval optreedt

Intra-uteriene
in de baarmoeder.

J

Just-right-feelings
Alles wat rondom de persoon gebeurd of wat ze dragen of voelen van emoties moeten goed voelen.

K

Klinische ervaringen
De ziekteverschijnselen, die bij onderzoek onmiddellijk aan de patiënt te constateren zijn.

L

Lining-up
De patiënt moet zijn hoofd zodanig houden dat voorwerpen of mensen zich daardoor met het oog op één lijn in de ruimte bevinden.

Liquor
hersenvocht

Liqourdrainage
dranaige (pompje) om hersenvocht af te drijven

Live Events
De tics nemen een enorme vlucht, waardoor de impact van de gebeurtenis alleen maar wordt versterkt.

M

Malformatie van chari
aangeboren afwijkende ligging van de hersenen waarbij het onderste stukje van de kleine hersenen niet meer in de schedel ligt, maar reikt tot aan het gat in de wervels waar het ruggenmerg door heen loopt.

Medische consumptie
Verbruik van goederen met betrekking hebbend op, behorend tot, in verband staande met de geneeskunde.

Meningeaal
met betrekking tot de hersenvliezen

Microcefalie
Een verschijnsel waarbij het hoofd abnormaal klein is. Dit kan ontstaan door ziekte of al van bij de geboorte voorkomen.

Motorische tic
Een onwillekeurige samentrekking spieren.

N

nefrotisch syndroom
aandoening die zich kenmerkt door eiwitverlies via de nieren, waardoor het bloed minder vocht bevat en het een hoog vet- en cholesterolgehalte krijgt, waarna vochtophoping in de weefsels plaatsvindt die in oedemen kunnen resulteren

Neurale buis
Een structuur in het embryo van een gewervelde, waaruit zich later hersenen en ruggenmerg vormen

O

Oedeem
overmaat aan intercellulaire vloeistof

Osteoporose
Botontkalking

P

Palatum
Gehemelte

Pallilalie
Het herhalen van het laatste woord of de laatste woorden uit een zelf uitgesproken zin.

Pathogenese
Het stapsgewijs ontstaan, ontwikkelen en verloop van een aandoening of ziekte.

Pathologie
Ziekteleer, kennis der ziekten; geografische ,
kennis der ziekten i.v.m. de aardrijkskundige omstandigheden van het land waar zij voorkomen.

Pervasieve ontwikkelingsstoornis
Stoornissen die betrekkingen hebben op allerlei basale (basis) functies.

perifere zenuwstelsel
betreft de zenuwen die naar de ledematen verlopen

Protocol
Kort verslag van een internationale overeenkomst dat, door de deelnemers ondertekend, de kracht van een verdrag heeft.

Prevalentie
het voorkomen van een verschijnsel binnen een bepaalde groep op een bepaald moment

Prematuur
vroegtijdig

Prote-inurie
aanwezigheid van een abnormaal grote hoeveelheid eiwit in de urine

Q

R

Rebound-fenomeen
Het snel herhalen van alle uitgestelde tics gedurende een heel korte tijd.

Retrognathie
Gezichtsvorm waarbij de kaken erg kort en klein zijn, doordat deze naar achteren staan (ten opzichte van het voorhoofd).

Renale
de nieren betreffend

Retardatie
groeivertraging

S

Schamper
Op minachtende of geringschattende wijze spottend.

Schoolverzuim
Het verzuimen van de lessen.

Scoliose
Een kromming van de ruggengraat.

Sensorische tic
Een onaangename sensatie die pas verdwijnt wanneer toe wordt gegeven aan de eigenlijke tic.

Somatische oorzaken
Op het lichaam werkend.

sympathisch
Toestand van het autonome zenuwstelsel, waarbij hogere bloeddruk, wijde pupillen en verhoogde activiteit horen

Syndroom
Verschillende ziektekenmerken die samen een bepaalde aandoening of ziekte bepalen.

syringomyelie
abnormale holtevorming in het ruggenmerg

Significant
veelbetekenend

sinus cavernosus
bloedboezem in het hoofd waarin de aderen van het oog uitmonden

Sepsis
levensbedreigende ziekte die ontstaat door een snelle vermenigvuldiging van bacteriën in het bloed, veroorzaakt door endotoxine

T

Tic
Een onwillekeurige samentrekking van spieren.

Tubulair
buisvormig

Transient tics
Voorbijgaande tics.

U

Ureum
afbraakproduct van eiwitten

Urethraklep
urinebuisklep

Urologische problemen
problemen met de urine en urinewegen en alles die met dit heeft te maken

V

Verborgen curriculum
De verzameling ongeschreven regels die niemand direct leert maar die iedereen wel kent.

Vocale tic
Een tic in verband met de stem.

W

Wisselend beloop
Er zijn perioden dat de tics afwezig kunnen zijn, dan weer steken andere tics de kop op met toegenomen frequentie en intensiteit.

X

Y

Z

Zijventrikels
Twee holtes in de hersenen.